Czym jest luka płacowa?

W Polsce nie tylko żyje więcej kobiet, ale są one również statystycznie lepiej wykształcone niż mężczyźni. Mimo to, Polki zarabiają prawie ⅕ mniej niż Polacy. Jak to możliwe?

W jednym artykule przeczytasz, że luka płacowa w Polsce jest jedną z najniższych w Europie, w innym – że 3 razy przewyższa europejską średnią. Nikt nie kłamie – po prostu istnieją dwa wskaźniki nazywane luką płacową:

Luka płacowa nieskorygowana wynosi w Polsce ok. 7%. To jeden z najlepszych wyników w Unii Europejskiej. Czym jest luka płacowa nieskorygowana? To procentowa różnica między średnim wynagrodzeniem wszystkich aktywnych zawodowo kobiet i mężczyzn – wskaźnik ten nie uwzględnia, że mężczyźni pracują średnio dłużej niż kobiety (dłuższa emerytura, nie ma potrzeby brania urlopu zdrowotnego ze względu na ciążę i poród, rzadsze korzystanie z urlopów rodzicielskich).

Luka płacowa skorygowana wynosi w Polsce ok. 17%, przy unijnej średniej w granicach 5%. Skorygowana luka płacowa to procentowa różnica zarobków między mężczyzną i kobietą pracującymi na tym samym lub porównywalnym stanowisku. Uwzględnia poziom wykształcenia, wiek, staż pracy, sektor, wielkość firmy oraz ekonomiczne powodzenie tej firmy. 

Czy w mojej firmie jest luka płacowa?

Ze strony Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej można bezpłatnie pobrać aplikację „Równość płac”, czyli kalkulator luki płacowej. Możesz dzięki niemu oszacować skorygowaną lukę płacową przy zachowaniu anonimowości pracowników.

Jak powstaje luka płacowa?

Wielu pracodawców oburza się, że przecież płacą tyle samo swoim pracownikom, więc w czym problem? To jednak nie jest takie proste. Na lukę płacową składają się różne elementy, które są z nami od wieków. Znacząca ich część to utrwalony, tradycyjny podział obowiązków domowych i krzywdzące stereotypy o kobietach jako pracowniczkach i kierowniczkach. W oczach wielu Polaków (zarówno kobiet i mężczyzn) najważniejszą rolą kobiety jest opieka nad domem i rodziną. Z tego powodu aż 1/3 kobiet jest nieaktywnych zawodowo z powodów opiekuńczych (dla porównania dotyczy to tylko 4,2% mężczyzn). Opieka nad domem, dziećmi, seniorami powstrzymuje aż 40% nieaktywnych zawodowo kobiet, które chciałyby pójść do pracy. Te dane mogą pogorszyć się wraz z trwającą pandemią – wielu rodziców musiało zdecydować kto zostanie w domu z dziećmi i przejmie większość obowiązków, rezygnując jednocześnie z kariery zawodowej.Kiedy porównamy zarobki mamy i taty, wybór jest oczywisty, co pogłębia tylko problem. Wstrzymywanie awansów i podwyżek bywa nazywane „karą za macierzyństwo”. Mężczyźni są atrakcyjniejsi dla pracodawców: nie ma ryzyka, że zajdą w ciąże, a z urlopu tacierzyńskiego korzysta tylko 0,8% z nich.

Przyczyny powstawania luki płacowej luka płacowa emerytura wiek emerytalny kara za macierzyństwo nieodpłatna praca tradycyjne role płciowe stereotypy

Według raportu Global Gender Gap Report 2020 opublikowanego przez World Economic Forum, świat potrzebuje 257 lat, by osiągnąć ekonomiczną równość płci i załatać tzw. lukę płacową. Codziennymi działaniami jako pracodawcy i HR-owcy możemy ten proces przyspieszyć choćby o kilka dni. Przeczytaj jak można zbudować miejsce pracy, w którym nikt nie jest dyskryminowany.